Việc chậm triển khai kế hoạch của chính phủ dùng nhiên liệu sinh học (ethanol) phối trộn với xăng dầu để giảm ô nhiễm môi trường đã dẫn tới hậu quả là các nhà máy ethanol càng sản xuất càng lỗ!
Theo một báo cáo mà Vụ Khoa học và Công nghệ thuộc Bộ Công Thương trình bày tại hội nghị triển khai thực hiện phối trộn nhiên liệu sinh học tổ chức ở Quảng Ngãi sáng nay (8-4) thì hiện nay cả nước có 6 nhà máy sản xuất ethanol sinh học từ sắn lát với tổng công suất 535 triệu lít mỗi năm. Tu y nhiên, các nhà máy này hiện sản xuất cầm chừng vì càng sản xuất càng lỗ, ước mỗi lít ethanol lỗ khoảng 434 đồng.
Lượng ethanol sản xuất trong nước hoàn toàn đủ khả năng cung cấp cho việc pha chế xăng E5 và E10 trong năm 2014 và những năm tiếp theo, báo cáo cho biết.
Hiện nay, ngoài ba nhà máy mà tập đoàn Dầu khí quốc gia (PVN) tham gia đầu tư gồm nhà máy sản xuất ethanol Phú Thọ (hiện đã tạm ngưng), nhà máy ethanol Bình Phước và nhà máy ethanol Dung Quất, cả nước còn bốn nhà máy sản xuất ethanol khác đang hoạt động với công suất 335 triệu lít ethanol/năm, gồm nhà máy Đồng Xanh (Quảng Nam ), Tùng Lâm (Đồng Nai), Đại Việt (Đắk Nông), Bioethanol Đắk Tô (Kon Tu m).
Tuy nhiên, việc phát triển mạng lưới phân phối xăng sinh học còn chậm, không theo kịp việc đầu tư sản xuất ethanol.
Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PV Oil) là đơn vị đầu mối sản xuất và phát triển mạng lưới phân phối nhiên liệu sinh học. PV Oil đang có năm trạm chế biến xăng E5 (có tỉ lệ ethanol 5%) tại Hải Phòng, TPHCM, Đà Nẵng, Vũng Tàu và Cần Thơ với tổng công suất pha chế khoảng 72.000 m3 xăng E5 mỗi năm. Doanh nghiệp này đang đầu tư thêm hai trạm pha chế khác tại Hà Tĩnh và Cần Thơ. PV Oil cho biết đã thí điểm bán xăng E5 tại 9 cửa hàng xăng dầu ở Quảng Nam , Quảng Ngãi và Bà Rịa – Vũng Tàu.
Trong một lần trao đổi với báo chí gần đây, ông Phùng Đình Thực, Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) cho biết theo lộ trình sử dụng ethanol, đến tháng 12-2014 áp dụng sử dụng tại 7 tỉnh, thành phố trên cả nước, đến năm 2015 sử dụng rộng rãi.
Hiện nay sản phẩm ethanol được các nhà máy của PVN làm ra chủ yếu xuất khẩu với giá thấp hơn giá thành. Giá thành sản xuất hiện 17.000 – 18.000 đồng/lít nhưng giá xuất khẩu chỉ được 15.000 đồng/lít.
Theo quyết định được Chính phủ phê duyệt, lộ trình sử dụng xăng sinh học E5 chính thức áp dụng từ cuối năm 2014 được dự báo sẽ giúp các nhà sản xuất ethanol có thêm đầu ra, theo đó nông dân trồng mì sẽ thoát cảnh ùn ứ sản phẩm sắn sau mỗi vụ thu hoạch. Tu y nhiên, nhìn vào thực trạng hoạt động của các nhà máy ethanol như hiện nay thì khó có thể nói trước liệu kế hoạch này có thành công hay không.
Theo Vụ Khoa học Công nghệ, hiện nhà máy sản xuất ethanol tại huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ với công suất 100 triệu lít/năm do khó khăn vốn đầu tư và tình tình tiêu thụ nhiên liệu sinh học rất chậm nên đã tạm dừng hoạt động, và điều này đã gây khó khăn cho các hộ trồng sắn nguyên liệu ở tỉnh Phú Thọ.
Một số chính sách khuyến khích tiêu thụ nhiên liệu sinh học tại Việt Nam :
– Cuối năm 2007, Chính phủ phê duyệt đề án phát triển nhiên liệu sinh học đến năm 2015, tầm nhìn 2025 với mục tiêu phát triển nhiên liệu sinh học dưới dạng năng lượng mới, thay thế một phần nhiên liệu hóa thạch truyền thống.
– Ngày 22-11-2012, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt lộ trình áp dụng tỉ lệ phối trộn nhiên liệu sinh học với nhiên liệu truyền thống với mục tiêu đến cuối năm 2017 xăng E5 và xăng E10 sẽ được sử dụng đại trà trên cả nước.
Văn Nam